Psikolojik Stres ve Fiziksel Aktiviteye Yönelik Tutumların Problemli İnternet Kullanımı ile İlişkisi: Üniversite Öğrencileri Örnekleminde Kesitsel Bir Çalışma


Özkaynak İ., Özcan E., Aktacir İ., Yılmaz Karaman İ. G.

59. Ulusal Psikiyatri Kongresi, Ankara, Türkiye, 18 - 22 Ekim 2023, ss.28

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.28
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

GİRİŞ ve AMAÇ: Dünyada internete ulaşılabilirliğin artması ile birlikte kontrolsüz internet kullanımı ve beraberinde getirdiği fiziksel ve ruhsal sorunlar giderek artmaktadır. Diğer yandan psikolojik stresin internet kullanımında artış ile ilgili olduğuna yönelik bulgular da mevcuttur. Fiziksel aktiviteye yönelik tutumlar kişinin fiziksel aktivite düzeyini etkileyeceği gibi, bu tutumların sedanter yaşamı teşvik ederek problemli internet kullanımını olumsuz etkilemesi de olasıdır. Bu çalışmanın amacı 18-25 yaş arası üniversite öğrencilerinde problemli internet kullanımının ruhsal durum ve fiziksel aktiviteye yönelik tutumlar ile ilişkisini araştırmaktır. YÖNTEM: Bu amaçla çevrim içi anket formu oluşturularak katılımcılar internet üzerinden çalışmaya davet edilmiştir. Anket formunda sosyodemografik veri formu, Young İnternet Bağımlılığı Testi-Kısa Formu (YİBT), Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği-21 (DASS-21), Bilişsel Davranışçı Fiziksel Aktivite Ölçeği (BDFAÖ) kullanılmıştır. Araştırma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler İnsan Araştırmaları Etik Kurulu’nun Başkanlığı’nın 22.03.2023 tarihli ve 2023.04.09 sayılı kararı ile onaylanmıştır. BULGULAR: Çalışmaya toplam 226 üniversite öğrencisi katıldı. Ortalama yaşları 22,67±1,62’ydi. Katılımcıların %58,4’ü kadın (n=132), %41,6’sı erkekti (n=94). Ortalama ölçek skorları sıralanmıştır: YİBT=29,49±7,56, DASS-21=19,01±9,70, BDFAÖ-Sonuç beklentisi= 4,11±0.63, BDFAÖ-Öz düzenleme=2,81±0.97, BDFAÖ-Kişisel engeller= 3,19±0,85. Ölçek puanlarının birbiri ile ilişkisi Spearman korelasyon testi ile analiz edildi, anlamlı korelasyon gösterenler YİBT skorları medyan değerden düşük ve yüksek şeklinde bölünerek binary lojistik regresyon analizine alındı. DASS-21 skoru ve BDFAÖ-Kişisel Engeller alt ölçek skoru yüksek YİBT skorunu yordamaktaydı (sırasıyla Exp(B)= 1,107 95%CI [1,067-1,149] p<0,001; Exp(B)= 1,579 95%CI [1,089-2,288] p=0,016). TARTIŞMA ve SONUÇ: Psikolojik stres ve fiziksel aktiviteye yönelik tutumlardan kişisel engeller problemli internet kullanımını yordamaktadır. Fiziksel aktivitenin ruhsal rahatsızlıklara karşı koruyucu olduğu bilinmektedir. Fiziksel aktiviteye yönelik tutumları iyileştirecek müdahaleler problemli internet kullanımı tedavisinde internet kullanımı süresini azaltmak ve genel sağlığı korumak adına sedanter yaşam tarzını değiştirmek için kullanılabilir. Anahtar Kelimeler: Problemli internet kullanımı, internet bağımlılığı, fiziksel aktivite, bilişsel davranış, psikolojik stres