Atıf İçin Kopyala
Altınbaşak E.
Türk Dış Politikasında Güncel Tartışmalar, Prof. Dr. Murat ERCAN, Editör, Efeakademi Yayınları, İstanbul, ss.75-88, 2024
-
Yayın Türü:
Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
-
Basım Tarihi:
2024
-
Yayınevi:
Efeakademi Yayınları
-
Basıldığı Şehir:
İstanbul
-
Sayfa Sayıları:
ss.75-88
-
Editörler:
Prof. Dr. Murat ERCAN, Editör
-
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Adresli:
Evet
Özet
- II Dünya Savaşı’nın 7 Mayıs 1945 tarihinde Almanya tarafından
imzalanan ateşkes anlaşması ile Avrupa’da sona ermesini takiben, aynı yılın
eylül ayında Japonya teslim olmuş ve savaş Asya kıtasında da sona ermiştir.
Savaş sonrası oluşan yeni duruma baktığımızda, Amerika Birleşik Devletleri
ve Sovyetler Birliği süper güçler olarak öne çıkmış, bu iki devlet ve
etraflarındaki küçük devletlerin arasındaki sorunların daha çok diplomatik
yollarla çözüme kavuşturulduğu Soğuk Savaş dönemi başlamıştır. “İki
kutupluluk” veya “çift kutupluluk” terimi (bipolarity) bu dönemin yapıtaşını
oluşturmaktadır.
- Savaş sırasında Türkiye tarafından yürütülen tarafsızlık politikası,
savaş sonrası dönemde Türkiye’nin yalnız kalmasına neden olmuştur.
Sovyetler Birliği Türkiye’den Doğu Anadolu’da toprak ve Boğazlar
bölgesinde üs talep etmiş; bu taleplere tek başına karşı koyamayacağını
düşünen dönemin devlet adamları tarafından Batı ülkelerinin desteğinin tek
kurtuluş yolu olduğu düşünülmüştür. Savaştan ekonomik olarak yorgun çıkan
İngiltere, Türkiye’ye destek sağlayamayacağını beyan edince Türkiye,
Sovyetler Birliği’ne karşı tek alternatif olan Amerika Birleşik Devletleri’nden
yardım sağlamak adına politikalar üretmiştir.3 Sovyetler Birliği’nin
dağılmasını müteakip Türkiye, hem jeopolitik hem de stratejik konumuna uygun stratejilerle ilişkilerini düzenleme yoluna gitmiş ve bölgede denge
kurucu rolü üstlenmiştir.
Bu çalışma, Türkiye ve ABD arasındaki ilişkilerin tarihsel evrimini,
stratejik ortaklıklarını, çatışma noktalarını ve gelecek perspektiflerini
incelemeyi amaçlamaktadır. Hem diplomatik hem de ekonomik bağlamda
ilişkilerin derinlemesine analizi, iki ülke arasındaki ortak çıkarları ve
farklılıkları vurgulayarak mevcut durumu ve potansiyel gelişmeleri
değerlendirmeyi hedeflemektedir. Araştırma, Türkiye – ABD ilişkilerinin
uluslararası politika ve güvenlik dinamikleri üzerindeki etkilerini anlamak ve
gelecekteki işbirliği ve çatışma alanlarını belirlemek için kapsamlı bir temel
sağlamayı amaçlamaktadır.