Yükseköğretimde Kalite Süreçleri: İnsani Gelişme Endeksi Raporlarına Göre Ülkelerin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi


Hamutoğlu N. B., Ünveren Bilgiç E. N., Elmas M.

YÜKSEKÖĞRETIM DERGISI, cilt.10, sa.1, ss.112-124, 2020 (ESCI)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 10 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2020
  • Doi Numarası: 10.2399/yod.19.521343
  • Dergi Adı: YÜKSEKÖĞRETIM DERGISI
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Emerging Sources Citation Index (ESCI), TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.112-124
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Yükseköğretim kurumları, araştırma, inovasyon, sosyal bütünlük, ekonomik büyüme ve küresel rekabeti desteklemede önemli bir rol oynamakta olup, beceri ve yeterlilikler için artan taleplere yeni yollarla yanıt vermeyi gerektirmektedir. Kalite süreçleri ile yükseköğretim kurumları mevcut talepleri karşılamaya ve kurumların eğitim-öğretim faaliyetlerinde karşılaştıkları problemleri iyileştirmeye yönelik birtakım uygulamalar gerçekleştirmektedir. Araştırmada İnsani Gelişme Endeksi verilerine dayalı olarak eğitim alanında en üst sırada yer alan beş ülkenin yükseköğretimdeki kalite süreçlerini ülkemizle karşılaştırmalı olarak incelemek amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda Norveç, İsviçre, Avustralya, İrlanda ve Almanya'nın yükseköğretimde kalite süreçlerini nasıl izlediğini ülkemiz ile karşılaştırarak; yükseköğretimde kalite süreçlerinde vurgulanan önemli noktalar ortaya konulmaktadır. Araştırmada çevrim içi olarak ulaşılan üniversitelerin resmi web sayfalarında yer alan akreditasyon ve kalite süreçleri ile ilgili birimler ve 1999-2018 yılları arasında "quality framework", "quality assurance", "national quality framework for universities", "learning outcomes", "European quality framework", "quality management", "quality guarantee", "quality control" anahtar kelimelerinin kullanılması ile elde edilen çalışmalar tek tek incelenmiş ve karşılaştırmalı olarak epistemolojik doküman analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular ülkelerin kalite süreçlerinde yer alma sebeplerinin yükseköğretimdeki eksikliklerini ortaya koymak, eğitim süreci ile program çıktıları arasındaki ilişkiyi açıklamak, sürekli iyileştirmeler sağlamak, şeffaf ve hesap verebilir olmak, ulusal tutarlık yakalamak, Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) uyumu oluşturmak ve denklik sağlamak ile bütçe oluşturmak olduğunu göstermektedir. Bununla birlikte yükseköğretim kurumlarının kalite göstergeleri ile kalite süreçlerinin kurumlar açısından avantajlarına ilişkin bulgulara da yer verilmektedir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda, bu çalışma ülkemiz yükseköğretim kurumlarında kalite süreçlerinde gerçekleştirilen uygulamaların iyileştirilmesine yönelik öneriler sunmaktadır.