Akademik Veri Yönetim Sistemi
59. Ulusal Psikiyatri Kongresi, Ankara, Türkiye, 18 - 22 Ekim 2023, ss.106
GİRİŞ ve AMAÇ: Doğal afetler, insanlar ve çevreleri arasında önemli ekolojik bozulmalar yaratabilen, üstesinden gelmek ve başa çıkmak için kapsamlı çabalar gerektiren olaylardır. Geçmişte, yaşanan afetler, meydana geldiği bölgede ağırlıklı etki bırakırken sosyal medya platformlarının ortaya çıkması ile birlikte bu mekân ve alan sınırlılığı etkisini yitirerek sınırsız ve mekansız bir dağılımın meydana gelmesine neden olmuştur. Bu araştırmada 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depreminin toplum üzerindeki duygusal etkilerini ve beraberinde ortaya çıkardığı savunma mekanizmalarını anlayabilmek adına afet sonrası yoğun olarak kullanılan sosyal medya platformlarından Twitter incelendi. Getdaytrends web sitesi aracılığıyla 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremi’nden sonra ilk 24 saatte Türkiye konumunda “trend” olan tweet’ler için Ekman’ın 6 temel insani duygusu temel alınarak bir pilot çalışma yapıldı. Bunlardan öfke duygusu ile, korku duygusu ile indüklenen dini başa çıkma değişkenleri seçildi. Depremden sonraki ilk 24 saatte Türkiye konumunda "trend" olan kelimeler arasında öfke duygusunu yansıtan ifadeler ile korku duygusuna yönelik dini başa çıkma ifadeleri seçildi. YÖNTEM: Deprem sonrası ilk 24 saat için her saatte öfke ve dini başa çıkma temalarına sahip olan tweetler iki kör araştırmacı tarafından seçildi. Bunlardan birbiri ile örtüşenlerin her saatteki frekansları kaydedildi. Çalışmamızın insan katılımcısı olmadığından etik kurul onayı gerekmemektedir. BULGULAR: 06.02.2023 tarihi 04.00 saati ile 07.02.2023 tarihi 04.00 saati arasında öfke kapsamında toplam 935982, dini başa çıkma kapsamında toplam 4166789 tweet frekansına ulaşıldı. Dini başa çıkma ile ilgili tweetlerin kademeli olarak artış göstererek afetin yaklaşık 10. saatinde pik yaptığı, sonrasında hızlıca azaldığı görüldü. Öfke ile ilgili tweetlerin 16. saatte pik yaptığı izlendi. TARTIŞMA ve SONUÇ: Korku duygusu travmatik bir olay olan afetler sonrası verilen ilk meydana duygusal tepkilerden biridir. Korku duygusuna ikincil ortaya çıkan dini başa çıkma pozitif veya negatif yönde ortaya çıkabilmektedir. Öfke duygusunun Twitter’daki ifadesi depremden sonra ilk 24 saatin ikinci kısmında belirginleşmiştir, frekansı dini başa çıkmadan daha düşüktür. Anahtar Kelimeler: Afetler, akut post-travmatik stres bozukluğu, depremler, internet, sosyal medya