Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Ana Bilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUSTAFA TOPSAKAL
Danışman: Erdal Gümüş
Özet:
Bu araştırmada kuşaklar halinde gruplandırılan bireylerin, vergi ahlâkı ve vergi bilinci kavramlarına ilişkin tutum ve düşünceleri arasındaki farklılıkların ortaya konulması amaçlanmıştır. Bununla birlikte bireylerin vergi kavramı açısından birbirleri hakkındaki düşüncelerin ve Z Kuşağının gelecekte vergiye karşı nasıl bir tutum içerisinde olacağının tespiti araştırmanın diğer amaçlarını oluşturmaktadır. Bu doğrultuda araştırmanın evrenini, Eskişehir ili sınırları içerisinde ikamet eden 15-55 yaş aralığındaki 532.540 birey oluşturmaktadır. Araştırmada bireylerin düşüncelerini tespit etmek amaçlı kullanılan anket yöntemi sonucu elde edilen veriler Kruskall-Wallis Testi, Mann-Whitney U Testi ve çapraz tablolar kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmada vergi ödemenin kutsal bir görev olduğu, vergi ödemenin ahlâk ve etik ile ilişkili olduğu ve vergi ödemenin vicdani rahatlık yarattığına yönelik düşüncelerde Z Kuşağının en düşük, X Kuşağının ise en yüksek ölçek ortalamasına sahip olduğu sonuçları elde edilmiştir. Araştırmada elde edilen farklı bir bulgu ise dini inançlarına bağlı bireylerin vergiye daha iyi uyum gösterdiğine yönelik düşüncelerde, Z Kuşağı en düşük ölçek ortalamasına sahipken X Kuşağının en yüksek ölçek ortalamasına sahip olduğudur. Ayrıca araştırmada, katılımcıların vergilendirmenin adil olmadığını düşündüklerinde veya ekonomik sorunların yoğunlaştığı durumlarda vergi kaçırmanın normal bir davranış olarak görülebileceğini ifade ettikleri görülmektedir. vi Araştırmada kuşakların birbirleri hakkındaki düşünceleri ve Z Kuşağının vergilendirmeye yönelik gelecekteki tutum ve davranışlarına yönelik elde sonuçlarda; X ve Y Kuşakları, Z Kuşağının vergi hakkında kendileri kadar bilgi sahibi olmadıklarını, 25 yaş üzerindeki bireylerin vergi uygulamalarına gereken önemi vermediklerini ve gençlerin yüksek vergi yükünden dolayı vergi mükellefi olmak istemediklerini düşünmektedirler. Araştırmada elde edilen bir diğer sonuç ise 15-17 yaş aralığındaki katılımcıların vergi bilinçlerinin yeterli düzeyde olmadığıdır. Bununla birlikte 15-24 yaş aralığındaki katılımcıların %60'ının gelecekte vergisini tam olarak ödemeyi düşündükleri ve gelecekte vergi kaçırma düşüncesine sahip olmadıkları sonuçları elde edilmiştir. Katılımcıların bir kısmının olumlu bir düşünce yapısına sahip olmasıyla birlikte 15-24 yaş aralığındaki katılımcıların %30’unun vergiye yönelik olumsuz bir tutum içerisinde olabileceklerini belirttikleri de görülmektedir.