Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bina Bilgisi Bilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BURCU KARAKOÇ
Danışman: Gökçe Ketizmen
Özet:
Bu çalışmanın amacı, mimarlık eğitiminde güncel görüş ve tartışmaları yansıtan bir araç olarak kullanılan Journal of Architectural Education (JAE) dergisi üzerinden mimarlık alanında tartışılan konuların ve bu tartışmaların mimarlık eğitimi üzerindeki yansımalarının incelenmesidir. Derginin 2000-2020 yılları arasında yayınlanan toplam 21 cilt, 61 sayı ve 1104 makaleden oluşan araştırma alanından toplam 684 makale seçilmiş, bu makaleler içerik analizi metodu kullanarak incelenmiştir. Makalelerin içerik analizi yöntemiyle incelenmesi ile elde edilen verilerin dijitalleştirilmesinde güvenilir sonuçlar elde edebilmek için nitel veri analiz programı olan NVivo programı kullanılmıştır. Analiz sürecinde 684 makale; çevre tasarımı, çevresel sorunlar, kentsel tasarım/şehircilik, mimari koruma, mimari tasarım, mimari temsil, mimarlık eğitimi, mimarlık tarihi/teorisi/eleştirisi, tasarım araştırmaları, ürün tasarımı ve yapı bilimleri olarak 11 konu başlığı altında toplanmıştır. Makalelerde ağırlıklı olarak tartışılan konu başlığının mimarlık tarihi/teorisi/eleştirisi; öne çıkan temanın ise, mimarlık eğitimi konusu altında yer alan tasarım eğitiminde pedagojik metodoloji olduğu belirlenmiştir. Ayrıca çalışmada 5’er yıllık süreçte araştırma alanlarındaki dönüşümler ve içerdikleri temalardaki değişimler de tespit edilmiştir. 2000-2005 yılları arasında üniversitelerin müfredat yapıları ve öğretim programlarındaki değişiklikler, mimarlık eğitiminde yazılım programı kullanımı, tasarım stüdyolarında deneysel çalışmalar, tasarlainşa et metodunun uygulanması ağırlıklı olmuştur. 2006-2010 yılları arasında stüdyo bağlamında tasarla-inşa et uygulamaları, sürdürülebilirliğin mimarlık eğitimindeki rolü ve araştırma stüdyosu modeli öne çıkmıştır. 2011-2015 yılları arasında, stüdyoda tasarla-inşa et metodunun kullanılması önemini korurken; mimarlık eğitiminde dijital araçların kullanımı, hesaplamalı tasarım uygulamaları ve tasarım araştırmalarıyla ilgili çalışmalar artış göstermiştir. 2016-2020 yılları arasında ise, tasarla-inşa et metodunun stüdyoda uygulanmasıyla ilgili tartışmaların yerini, stüdyoda deneysel çalışmalar ve yazılım programı kullanımı almıştır. Bu çalışma, geliştirilmiş bir analiz metodu kullanılarak 21 yıllık süreçte JAE dergisindeki konu alanı ve temalardaki değişime odaklanan literatürde çok az çalışma olmasından dolayı önemli bir boşluğu doldurmaktadır. Bu anlamda bu çalışmanın, mimarlık araştırmaları literatürüne önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir.