Endüstriyel mirasın yeniden işlevlendirilmesinde yarışma yönteminin değerlendirilmesi: Zeche zollverein maden kompleksi, Zonguldak merkez lavuar alanı örneklemleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DUYGU SEMERCİ

Danışman: Ayşe Duygu Kaçar

Özet:

Sanayi kültürünün bugünü ve geleceği arasında köprü görevi gören ve miras olarak tanımlanan eski endüstri yapıları, özellikle sanayi ile kimlik kazanan ülkelerin, küresel ortamda kentsel gelişiminde özgün ve farklı yönlerini koymasının bir aracı haline gelmiştir. Küresel ekonomik savaşta ülkelerin kendine özgü mimari yapılarının, tarihinin ve yapılı çevredeki karakteristik özelliklerinin ön planda tutularak yerel kimliklerin vurgulanması ihtiyacı; kültürel kaynak olarak görülen endüstri miraslarının yeniden işlevlendirilerek topluma ve hayata kazandırılması noktasında öne çıkmaktadır. Amacın endüstri mirasının korunması ve yaşatılması olduğu gerçeğinden sapmadan yapılacak yeniden işlevlendirme girişimleri; yerel güçlenme ve bölgesel kalkınma için bir fırsat sunarken; endüstri geçmişinin miras olarak önemine vurguyu arttırmaktadır. Endüstri mirasının yeniden işlevlendirilmesinin bölgesel ve ekonomik kalkınma politikalarına dahil edilmesiyle geliştirilen stratejilerde birçok yönteme başvurulmaktadır. Bu yöntemlerden biri olarak öne çıkan yarışmalar, endüstri mirasının yeniden işlevlendirilmesinde dünyadaki ilk örneklerden başlayarak günümüze kadar proje elde etmenin ve farkındalık yaratmanın en iyi yolu olarak sıklıkla başvurulan aracı bir metotdur. Bu çalışmada; ulusal ve uluslararası yarışmalarla birçok yeniden işlevlendirme örneklerine sahip Zeche Zollverein Maden Kompleksi ve ulusal proje yarışmalarına konu olmuş fakat henüz bir uygulamanın bulunmadığı Zonguldak Merkez Lavuar Alanı örneklemleri incelenecektir. Bölgesel ve ekonomik kalkınma politikalarında bir model olarak ele alınan yeniden işlevlendirme çalışmaları üzerinden analiz edilecek iki örneklemde, aracı bir metot olarak kullanılan yarışma yönteminin kazanımları değerlendirilecektir.