Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sağ.Bil.Enst.Md.Lüğü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ABDURRAHMAN ARSLAN
Danışman: Hakan Ay
Özet:
Ağrı tedavisinde birçok değişik yöntem kullanılmaktadır. Özellikle uzun süren ağrılar, cerrahi sonrasında gelişen ağrılar, kaslardan ya da eklemlerden kaynaklanan ağrıların tedavisinde medikal yöntemlerin yanısıra fiziksel yön-temler de tercih edilmektedir. Transkutanöz elektriksel sinir uyarımı (Trans-cutaneous Electrical Nerve Stimulation = TENS) da sık tercih edilen seçeneklerden birini oluşturmaktadır. TENS ağrı yönetiminde kullanılan yaygın bir iyileştirici ajan olmakla beraber, etki mekanizması hala tam olarak anlaşılamamıştır. Bu çalışmada TENS'in farklı modalitelerinin arka kök ganglionları (AKG) üzerindeki olası morfolojik etkilerinin gözlenmesi amaçlanmıştır. Otuz Spraque-Dawley cinsi sıçan 5 erkek ve 5 dişiden oluşan 3 gruba ayrıldı. Her grubun bel bölgesi tıraş edildikten sonra bir gruba 15 gün boyun-ca, 20 dakika süresince, normal (konvansiyonel) TENS, diğer gruba ise Burst TENS uygulaması yapıldı. Kontrol grubuna ise aynı süre boyunca sadece elektrotlar yapıştırıldı. Uygulama sırasında negatif elektrot omurganın sağ tarafına, pozitif elektrot ise sol tarafına yerleştirildi. Uygulamadan bir hafta sonra L4 ve L5 segmentinin her iki tarafındaki AKG'ları cerrahi olarak çıkartıldı. Histolojik preparasyondan sonra stereolojik yöntemler kullanılarak ganglion hacimleri ve nöron sayıları hesaplandı. Veriler; gruplar, polarizasyon ve cinsiyet bakımından değerlendirildi. Çalışmamızda normal TENS gruplarının ganglion hacimleri kontrol gru-bundan fazla bulundu. Ganglion hacimleri cinsiyete bağlı olarak karşılaştırıl-dığında ise özellikle erkeklerin normal TENS grubunun hacminin kontrol gru-bundan fazla olduğu gözlendi. Gruplar nöron sayıları bakımından incelendi-ğinde ise TENS gruplarının nöron sayılarının kontrol grubundan fazla bulun-masıyla beraber, sadece normal TENS grubunun nöron sayısı kontrol grubundan anlamlı olarak fazla idi. Elde ettiğimiz veriler değerlendirildiğinde özellikle konvansiyonel TENS'in arka kök ganglionu hacimlerinin azalmasını engellediğini bunu da nöron, sa-tellit ve Schwann hücresi ölümünü azaltarak yaptığını düşünmekteyiz. TENS'in özellikle erkeklerde Testosteron'un apoptosis'i engeleyen etkisini arttırıcı bir etkisi olabileceğini düşünmekteyiz. TENS elektrotlarının polaritesinin arka kök ganglionu morfolojisi üzerinde bir etkisi olmadığı gözlenmiştir. Çalışmamızın daha önce yapılmış bir benzerinin olmamasından dolayı TENS'in organizma üzerindeki etkisi konusunda yeni çalışmalara ışık tutaca-ğını düşünmekteyiz. Anahtar sözcükler: TENS, arka kök ganglionu, stereoloji