Aksekili Mustafa Hakkı'nın Ecmelü's-Siyer li-Ekmeli'l-Beşer adlı eseri (İnceleme-Metin)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, İnsan Ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Tarih Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MENSUR ÖZEL

Danışman: Hasan Hüseyin Adalıoğlu

Özet:

Çalışmamız, Aksekili Mustafa Hakkı’nın 1340/1922 yılında neşredilen Ecmelü’s-Siyer li-Ekmeli’l-Beşer adlı eserinin inceleme ve metin transkripsiyonu üzerinedir. Bu tez giriş, üç ana bölüm, sonuç ve kaynakçadan oluşmaktadır. Giriş kısmında araştırmanın konusu, önemi, amacı, metodu ve literatür hakkında bilgiler verilmiştir. İlk bölümde Aksekili Mustafa Hakkı’nın yaşadığı dönemin genel özellikleri, Osmanlı dönemi medrese eğitimi, XIX. ve XX. yüzyılda medrese ders müfredatı ve siyer dersi, siyerin tarihsel olarak gelişim sürecinden bahsedilmiş ve XX. yüzyılın başlarında telif edilmiş siyer kitaplarına yer verilmiştir. Ardından Aksekili Mustafa Hakkı’nın ilmî hayatı ve eserleri ele alınmıştır. İkinci bölümde, eserin muhteva husûsiyetleri, telif edilirken hangi kaynaklardan yararlanıldığı ortaya konulmuştur. Üçüncü bölümde ise eserin transkripsiyonu (çeviri yazımı) yapılarak günümüz diline aktarılmış, ayrıca tezin sonunda orijinal metne de yer verilmiştir. Bu araştırmada, sosyal bilimler araştırma yöntemlerinden doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Ecmelü’s-Siyer li-Ekmeli’l-Beşer adlı matbu eserin orjinali, Osmanlı Türkçesiyle kaleme alınmıştır. Milli Kütüphane'de Nadir eserler salonunda bulunan bu eser günümüz Türkçesine transkrip edilmiştir.