Mevlâna İdris Zengin'in çocuk edebiyatı ürünlerinin bibliyoterapi unsurlarına göre incelenmesi


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Temel Eğitim, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ESRA IŞIK

Danışman: Hilmi Demiral

Özet:

Bu araştırma Mevlâna İdris Zengin'in çocuk edebiyatı ürünlerinin bibliyoterapi unsurlarına göre incelenmesini amaçlamaktadır. Bibliyoterapi unsurlarının belirlenebilmesi için alanyazın çalışmaları incelenerek bibliyoterapi ölçütlerinin neler olduğu tespit edilmiştir. Tespit edilen bibliyoterapi ölçütlerinin hangi gelişim alanıyla ilişkili olduğu 89 kişilik bir öğretmen grubunun görüşleri alınarak belirlenmiştir. Bu doğrultuda bibliyoterapi ölçütlerinin 25'i bilişsel gelişim, 17'si sosyal gelişim ve 7'si duygusal gelişim alanıyla ilişkili bulunmuştur. Mevlâna İdris Zengin'in çocuk edebiyatı alanında yazdığı 58 eser, bibliyoterapi unsurları açısından incelenmiştir. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgular betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Eserler, araştırmacı tarafından hazırlanan Çocuk Edebiyatı Eserlerini Bibliyoterapi Ölçütlerine Göre Değerlendirme Formu aracılığıyla incelenmiştir. İncelemeler neticesinde 1041 bibliyoterapi unsuru tespit edilmiştir. Bunların 569'u bilişsel gelişim alanıyla, 349'u sosyal gelişim alanıyla, 123'ü duygusal gelişim alanıyla ilişkilidir. Diğer gelişim alanlarından fiziksel ve özbakım gelişimiyle ilgili herhangi bir bulguya rastlanmamıştır. Elde edilen bulgular gelişim alanları altında yer verilmiştir. Araştırma sonunda ön plana çıkan bibliyoterapi unsurlarının üst düzey düşünme becerilerinin geliştirilmesi, yaşanan olaylara karşı farkındalığın artırılması, okuma becerisi ve alışkanlığı kazandırarak edebiyat sevgisinin desteklenmesi konularında olduğu görülmektedir. Bu bağlamda Mevlâna İdris Zengin'in çocuk edebiyatı ürünlerinin bibliyoterapi çalışmalarında kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar kelimeler: Bibliyoterapi, Çocuk Edebiyatı, Okuma Kültürü, Gelişim Psikolojisi