Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Sos.Bil.Enst.Md.Lüğü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: RUKİYE ERŞAHİN
Danışman: Barış Demirci
Özet:
aktarılmasında
önemli bir rol oynamaktadır. Yeme-içme kültürlerinin yüzyıllar boyunca değişime
uğraması; değişen kültürlerin açığa çıkarılması ve yorumlanması açısından
farklı iletişim araçlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Yaşanan değişimlerin açığa
çıkarılması için kitle iletişim araçlarının önemi büyüktür. Kitle iletişim
araçlarının bilgiye ulaşmada sağladığı kolaylıklarla kültürel değişimler
geçmişten günümüze aktarılabilmektedir.
Araştırmada yeme içme kültürü ile ilgili
gastronomik unsurları tespit etmek ve geçmişten günümüze yaşanan değişimleri
ortaya koymak amacıyla Avrupa ülkelerinden olan Fransa, İngiltere,
Almanya ve Rusya’nın Dünya Klasikleri listesine girmiş on yedi eser
incelenmiştir. Metin odaklı analiz yönteminin kullanıldığı çalışmada söz konusu
eserler tek tek okunmuş, yeme içme kültürüyle ilgili olduğu düşünülen kısımları
not edilmiş ve alanında uzman kişilerin de fikirleri alınarak belirli
kategoriler altında sunulmuştur.
Araştırma
kapsamında yeme içme kültürü ile ilgili olan kategoriler; yeme içme mekânları,
yiyecek ve içecekler, kullanılan araç-gereçler ve pişirme teknikleri ile
ritüeller ve inanışlardır. Araştırma sonucunda yeme-içme mekânlarından olan
mutfak, meyhane; yiyecek içecekler kategorisinde; et ürünlerinden balıklar ve
su ürünleri, süt ürünlerinden peynir, hamur ürünlerinden ekmek, sebzelerden
lahana da dört ulusun mutfağında ortak olarak geçen yiyeceklerdendir. Meyveler
kategorisinde Fransız yazarlar, eserlerinde çok çeşitli meyvelerden
bahsetmişlerdir. Tatlılar kategorisinde eserlerde en fazla göze çarpan tatlı,
şekerlemelerdir. Alkollü içeceklerden
şarabın, alkolsüz içeceklerden süt, kahve ve çayın dört ulusun mutfağında yer
aldığı sonucuna ulaşılmıştır. Rusların milli içeceği olan kvas, yoğurt, kıtlama
şeker gibi yiyecek ve içecekler sadece Rus yazarların eserlerinde geçmekte
olduğu çıkarılan bulgular arasında yer almaktadır. Dört ulusun mutfağında yer
alan araç-gereçler ise; sürahi, fıçı, güğüm, şişe, testi, tabak,
çatal-kaşık-bıçak takımları, kadeh ve bardaktır. Paskalya ve Noel ise, dört
ulusta da ortak olarak yer alan ritüellerdir.