Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Fen Bil.Enst.Md.Lüğü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: CANSU SUNGUROĞLU
Danışman: Pınar Aytar Çelik
Özet:
Hyaluronik asit, tıbbi ve endüstriyel alanlarda yaygın olarak kullanılan ve dünya genelinde önemli bir pazar payına sahip bir biyopolimerdir. Birçok yapısal, fizyolojik ve biyolojik fonksiyona sahip olan bu biyopolimer hemen hemen tüm dokuların fonksiyonel bileşenidir. Hyaluronik asit yüksek su tutma kapasitesi, immünojenik olmaması, yüksek biyouyumluluğu sebebi ile ortopedik uygulamalarda, kozmetik, medikal ve farmasötik gibi çeşitli alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Hyaluronik asit ticari olarak hayvansal dokular ve patojenik Streptococcus cinsi bakteriler olmak üzere iki temel kaynaktan elde edilmektedir. Ancak bu kaynaklardan elde edilen hyaluronik asitin çeşitli kontaminasyon riskleri içermesi ve alerjik reaksiyonlar meydana getirmesi nedeniyle alternatif kaynakların geliştirilmesi önem kazanmıştır. Bu çalışmada hyaluronik asit üreten alternatif rekombinant bir suş oluşturulması hedeflenmiştir. Patojenik Streptococcus equi subsp. zooepidemicus suşundan elde edilen hyaluronik asitin kontaminasyon riskinden kaçınmak için bu suşun hyaluronan sentaz enzimini kodlayan hasA geni, bir laktik asit bakterisi olan Lactococcus lactis'e aktarılmıştır ve Lactococcus lactis'in hyaluronik asit üreten rekombinant L. lactis CES15 olarak adlandırdığımız suş oluşturulmuştur. Bu kapsamda öncelikle Streptococcus equi subsp. zooepidemicus'un hasA geninin 5' ve 3' ucuna spesifik primerler kullanılarak amplifikasyonu gerçekleştirilmiştir. Amplifiye edilen gen bölgesi nisin kontrollü promotor sistemine sahip bir plazmid vektör olan pNZ8150'ye aktarılmıştır. Rekombinant Lactococcus lactis CES15 suşu nisin ile indüklenerek hyaluronan sentaz geninin ekspresyonu kontrol edilmiştir ve hyaluronik asit üretim yeteneği araştırılmıştır. Çalışmada 7,5 ng/ml nisin ile indüklenen rekombinant Lactococcus lactis CES15'in 3 saatlik indüksiyondan sonra, 2,9746 mg/ml gibi yüksek bir miktarla hyaluronik asit ürettiği belirlenmiştir. Bu yüksek sonuca sadece tek bir genin klonlanması ile ulaşılmıştır ve 3 saat indükleme süresi literatüre kıyasla oldukça kısadır.