Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MAKBULE AYTEKİN
Danışman: Esin Kılıç
Özet:
Ülkelerin refah düzeylerini artırmaları için ekonomik büyüme çok önemlidir. Özellikle gelişmekte olan ülkeler açısından belirli bir ivme yakalamak, gelişen ülkelere yakınsamak ve belirli hayat standartlarını yurttaşlarına sağlayabilmek amacıyla ekonomik büyüme dönemsel olarak sık sık takip edilmektedir. Ekonomik büyümeye katkı sağlayan unsurlar arasında yer alan ihracat, çoğu zaman büyümenin motoru olarak nitelendirilmiştir. İhracat içinde ise yüksek teknoloji ürünlerinin payının önemi literatürde sıklıkla vurgulanmaktadır. Bu bağlamda ele alınan çalışmada, öne çıkan gelişmekte olan ülkeleri içeren, BRICS ülkeleri ve Türkiye özelinde yüksek-orta yüksek teknoloji ürünleri ihracatının ekonomik büyüme üzerindeki etkileri ARDL sınır testi ile incelenmiştir. Çalışma kapsamında, öncelikle ihracat ile ekonomik büyüme ilişkisi açıklanmıştır. 2010 ilk çeyreği-2019 üçüncü çeyreği için elde edilen veriler kullanılarak analizler gerçekleştirilmiştir. Ekonometrik analizlerde, ekonomik büyüme bağımlı, toplam mal ihracatı ve yüksek-orta yüksek teknoloji ürünleri ihracatının toplam mal ihracatındaki payı bağımsız değişken olarak kullanılmıştır. Analizler sonucunda, Brezilya hariç diğer BRICS-T ülkelerinde değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisi olduğu sonucuna varılmıştır. Söz konusu ülkelerde ihracatta gerçekleştirilecek %1'lik artış, uzun dönemde GSYH'yi %0,20-%0,35 aralığında artırmaktadır. Yüksek teknoloji ürünleri ihracatının toplam mal ihracatı içindeki payının, ekonomik büyüme üzerinde olumlu ve anlamlı etkiye sahip olduğu ülkeler ise Çin ve Hindistan'dır. Yüksek teknoloji ürünleri ihracatının toplam mal ihracatı içindeki payında görülecek 1 yüzde puanlık artış, Hindistan ve Çin'in GSYH'lerini %4 artırmaktadır. Bu noktada, Çin ve Hindistan'ın diğer ülkelerden ilgili dönemde olumlu olarak ayrıştığı tespit edilmiştir. Genel itibarıyla BRICS-T ülkeleri için ihracata dayalı büyüme hipotezini destekler nitelikte sonuçlar elde edildiği ifade edilebilir.