Terpen yapılı potansiyel koku maddelerinin mikrobiyal transformasyon ile elde edilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyokimya Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HATİCE ÜÇER

Danışman: İsmail Kıran

Özet:

Monoterpenler iki izopren biriminden oluşan C10H16 molekül formülüne sahip terpen yapısına sahip bileşiklerdir. Kozmetik ve farmasötik endüstri açısından değerli bileşiklerdir. Antimikrobiyal, antiviral ve antikanser aktivite gibi önemli biyolojik aktivite gösterirler ve güçlü koku ve tat özelliklerine sahiptirler. Doğal kaynaklardan elde edilmelerinde karşılaşılan sorunlar ve tüketicilerin doğal ürünlere karşı olan ilgisi, monoterpenlerin biyoteknolojik olarak üretimine yönelik çalışmalara ivme kazandırmıştır. Bu çalışmada monoterpen yapısına sahip (1R,2R,5R)-(+)-2-hidroksi-3 pinanon (1) ve (1S,2S,5S)-(-)-2-hidroksi-3-pinanon (2) molekülleri 14 farklı mikroorganizma ile mikrobiyal transformasyona uğratıldı ve elde edilen metabolitlerin antimikrobiyal etkileri incelendi. 1 Nolu bileşiğin α–besi ortamında 25◦C’de 7 gün boyunca Aspergillus niger NRRL 326 and Aspergillus fumigatus (izolat) ile biyotransformasyonu sonucu β-hidroksi türevi (3), Fusarium culmorum (izolat) ile keton grubunun indirgenmesi sonucu α-hidroksi türevi (4) ve Alternaria infectoria (izolat) ile ise mono-hidroksillenmiş türevi (5) elde edildi. Aynı koşullarda 2 nolu bileşiğin Aspergillus niger ATCC 10549 ile biyotransformasyonu sonucunda α-hidroksi (6) ve mono-hidroksillenmiş türevleri (7) ve Alternaria tenuissima (izolat) ile ise keton grubunun inndirgenmesi sonucu β-hidroksi türevi (8) elde edildi. 1 ve 2 nolu bileşikler ile elde edilen metabolitlerin 5 fungus, 6 bakteri ve 3 mayaya karşı mikrodilüsyon yöntemi ile gerçekleştirilen antimikrobiyal aktivite çalışmalarında, önemli bir aktiviteye rastlanmadı ve MIK değerleri > 500 µg/mL olarak belirlendi.