Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, TIP FAKÜLTESİ, DAHİLİ TIP BİLİMLERİ BÖLÜMÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYCAN ÇELEBİ
Danışman: Özge Aydemir
Özet:
Çelebi, A. İntrauterin Büyüme Kısıtlılığı Olan Prematürelerde Akut
Böbrek Hasarı Sıklığının ve Risk Faktörlerinin Belirlenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp
Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Tıpta Uzmanlık Tezi,
Eskişehir, 2021 Prematüreler
tamamlanmamış nefronogenez, ek komorbid durumlar ve nefrotoksik etkenlere
maruziyet nedeniyle akut böbrek hasarına (ABH) yatkındırlar. Plasental
yetmezliğe bağlı intrauterin büyüme kısıtlılığı
(İUBK) prematüreliğin en önemli sebeplerinden biridir. Bu bebeklerde
intrauterin hayatta gelişen hemodinamik redistribüsyon renal perfüzyonu
bozmaktadır. Bu prospektif kohort çalışmasında İUBK ve gebelik haftasına göre
normal doğum ağırlıklı (AGA) prematürelerde idrar çıkarımı, serum kreatinini
veya glomerular filtrasyon hızını temel alan tanı kriterleri
kullanılarak, ABH sıklığının ve risk faktörlerinin
belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya gebelik haftası 30+6±3 hafta
ve doğum ağırlığı 1486±520 g olan 119 prematüre alınmıştır. Hastaların %28,5’inde ABH saptanmıştır. ABH
oranı İUBK ve AGA prematürelerde (sırasıyla;
%26,8 ve %30) benzer bulunmuştur.
Neonatal
RIFLE’ın ABH tanısında en duyarlı kriter olduğu, daha çok hafif böbrek
hasarının tanımlanmasında avantaj sağladığı görülmüştür. Düşük APGAR
skoru, doğumda entübasyon, respiratuar distres sendromu, hemodinamik anlamlı
patent duktus arteriozus, pulmone ve intraventriküler kanamanın İUBK ve AGA
pretermlerde ABH riskini arttırdığı bulunmuştur. Antenatal ultrasonografide ağır
plasental yetmezlik ve hemodinamik redistribüsyon bulguları ABH gelişen İUBK
bebeklerde iki kat daha sık olmakla birlikte, farkın istatistiksel anlamlılığa
ulaşmadığı görülmüştür. Çok
değişkenli lojistik regresyon analizi ile düşük gebelik haftası ve geç
sepsis, ABH için bağımsız risk faktörleri olarak tanımlanmıştır. ABH
ataklarının %53,4’ünün geç sepsis nedeniyle geliştiği, ABH gelişen prematürelerin
%73,5’inde geç sepsis öyküsü olduğu görülmüştür. ABH gelişen
bebeklerde mekanik ventilasyon süresi ve hastane yatışlarının daha uzun,
bronkopulmoner displazi ve mortalite oranlarının daha yüksek olduğu bulunmuştur.
Sonuç olarak ABH; prematürelerde sık
görülen, artmış morbidite ve mortalite ile ilişkili bir durumdur. Neonatal
RIFLE kriterleri, riskli bebeklerin erken dönemde fark edilmesini sağladığı
için prematüre bebeklerde ABH tanısında tercih edilmelidir.
Anahtar
sözcükler: Akut böbrek hasarı, intrauterin büyüme kısıtlılığı, prematürite