Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHMET GENÇTÜRK
Danışman: Sezcan Yılmaz
Özet:
Bu çalışmanın temel amacı, az sayıda mikrofon ile yakın mesafedeki ses kaynaklarının konumlarını belirleyebilen yöntemleri incelemek, uygulamak ve değerlendirmektir. Az sayıda mikrofon dizisi için Micorosft Xbox Kinect’in 4 mikrofonlu dizisi kullanılmıştır. GCC-PHAT tabanlı TDOA (Time Difference of Arrival) yaklaşımları ile iteratif doğrusal olmayan çözüm yöntemlerinin bu bağlamda öne çıktığı belirlenmiştir. Ses örnekleri metal-metal çarpma etkisiyle oluşturulan tekil ses impulsları biçiminde ve 16 kHz örnekleme frekansı alınmıştır. Ön işleme aşamasında Python ortamında uygulanan GCC-PHAT algoritması ile kanal çiftleri arasındaki zaman gecikmeleri (TDOA) hesaplanmıştır. Elde edilen gecikme değerleri, sembolik matris yöntemleri ve en küçük kareler yaklaşımı kullanılarak çözülen iteratif doğrusal denklem modeline beslenmiş ve ses kaynağının konumu tahmin edilmiştir. Sonuç olarak, geliştirilen Python uygulaması ve seçilen yöntemler, yakın mesafede ve sınırlı sayıda mikrofon ile etkin konumlandırma yapmanın mümkün olmadığı ancak konum ile ilgili fikir verebilme potansiyeline sahip olduğu görülmüştür. Daha yüksek örnekleme frekansı ve mikrofon sayısına sahip donanımlarla çok daha etkin çözümler elde edilebileceği değerlendirilmektedir. Gelecek aşamalarda z-ekseni değişikliklerini içeren düzenekler, farklı ses tiplerinde yöntem performansının değerlendirilmesi ve artan gürültü koşullarının incelenmesi planlanmaktadır.