Okul yönetı̇cı̇lerı̇nı̇n lı̇derlı̇k stı̇llerı̇ ı̇le yıldırma davranışları arasındakı̇ ı̇lı̇şkı̇


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: CANSU YONARKOL

Danışman: Elif Aydoğdu

Özet:

Amaç: Bu araştırmada ortaokullarda görev yapan yöneticilerin liderlik stilleri ile öğretmenlere yönelik yıldırma davranışları arasındaki ilişkinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Yöntem: Bu araştırma İlişkisel model ile gerçekleştirilmiştir. Yöneticilerin liderlik stilleri ile yıldırma durumları uygulanan ölçekler aracılığıyla araştırmaya katılan 281 öğretmenin görüşlerine dayalı olarak belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada betimsel istatistikler, ikili karşılaştırmalarda Mann Withney U ve T-Testi, çoklu karşılaştırmalarda Kruskal Wallis ve Tek Yönlü ANOVA, ilişki için korelasyon ve yordama için regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Öğretmenlerin okul yöneticilerin liderlik davranışlarına verdiği cevaplarda aktif liderlik boyutunda genellikle, pasif liderlik boyutunda nadiren düzeyinde ortaya çıkmıştır. Liderlik stillerinin alt boyutlarıyla yaş ve cinsiyet değişkeninde farklılık bulunmuştur. Yapılan araştırma sonucunda öğretmenlerin her boyutta asla düzeyinde yıldırma davranışına maruz kaldıkları ortaya çıkmıştır. Yıldırmanın alt boyutları ile yaş, cinsiyet, kıdem, eğitim durumu gibi demografik bilgiler değerlendirildiğinde herhangi bir farklılaşma göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Pasif liderlik ile kişiliğe yönelik engelleme arasında zayıf düzeyde pozitif yönde, mesleğe yönelik uygulamaları engelleme ile orta düzeyde pozitif yönde, potansiyeli engelleme ile zayıf düzeyde pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Aktif liderlik ile kişiliğe yönelik engelleme arasında zayıf düzeyde negatif yönde, mesleğe yönelik uygulamaları engelleme ile orta düzeyde negatif yönde, potansiyeli engelleme ile zayıf negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Sonuç ve Öneriler: Sonuç olarak okul yöneticilerinin yıldırma davranışlarının aktif liderlik stiliyle negatif yönde ve anlamlı; pasif liderlik stiliyle pozitif yönde ve  anlamlı bir ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca yöneticilerin liderlik stillerinin okulda yaşanan yıldırmanın bir yordayıcısı olduğu bulunmuştur. Bu bağlamda araştırmada yıldırma davranışının azaltılabilmesine yönelik okul yöneticilerinin liderlik stilleri bağlamında öneriler sunulmuştur