Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: CANSU YONARKOL
Danışman: Elif Aydoğdu
Özet:
Amaç: Bu araştırmada ortaokullarda görev yapan yöneticilerin liderlik stilleri ile
öğretmenlere yönelik yıldırma davranışları arasındaki ilişkinin ortaya çıkarılması
amaçlanmıştır.
Yöntem: Bu araştırma İlişkisel model ile gerçekleştirilmiştir. Yöneticilerin
liderlik stilleri ile yıldırma durumları uygulanan ölçekler aracılığıyla araştırmaya katılan
281 öğretmenin görüşlerine dayalı olarak belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada
betimsel istatistikler, ikili karşılaştırmalarda Mann Withney U ve T-Testi, çoklu
karşılaştırmalarda Kruskal Wallis ve Tek Yönlü ANOVA, ilişki için korelasyon ve
yordama için regresyon analizi kullanılmıştır.
Bulgular: Öğretmenlerin okul yöneticilerin liderlik davranışlarına verdiği
cevaplarda aktif liderlik boyutunda genellikle, pasif liderlik boyutunda nadiren
düzeyinde ortaya çıkmıştır. Liderlik stillerinin alt boyutlarıyla yaş ve cinsiyet
değişkeninde farklılık bulunmuştur. Yapılan araştırma sonucunda öğretmenlerin her
boyutta asla düzeyinde yıldırma davranışına maruz kaldıkları ortaya çıkmıştır.
Yıldırmanın alt boyutları ile yaş, cinsiyet, kıdem, eğitim durumu gibi demografik
bilgiler değerlendirildiğinde herhangi bir farklılaşma göstermediği sonucuna
ulaşılmıştır. Pasif liderlik ile kişiliğe yönelik engelleme arasında zayıf düzeyde pozitif
yönde, mesleğe yönelik uygulamaları engelleme ile orta düzeyde pozitif yönde,
potansiyeli engelleme ile zayıf düzeyde pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur.
Aktif liderlik ile kişiliğe yönelik engelleme arasında zayıf düzeyde negatif yönde,
mesleğe yönelik uygulamaları engelleme ile orta düzeyde negatif yönde, potansiyeli
engelleme ile zayıf negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur.
Sonuç ve Öneriler: Sonuç olarak okul yöneticilerinin yıldırma davranışlarının
aktif liderlik stiliyle negatif yönde ve anlamlı; pasif liderlik stiliyle pozitif yönde ve anlamlı bir ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca yöneticilerin liderlik stillerinin
okulda yaşanan yıldırmanın bir yordayıcısı olduğu bulunmuştur. Bu bağlamda
araştırmada yıldırma davranışının azaltılabilmesine yönelik okul yöneticilerinin liderlik
stilleri bağlamında öneriler sunulmuştur