Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fen Bil.Enst.Md.Lüğü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MILAD RABBANINIA
Danışman: Eyyüp Gülbandılar
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Hat sanatı ve türlerinin ortaya çıkışı tarih boyunca gerek sanat alanında gerekse mimarlık alanında büyük önem arz etmiştir. Bu konuda geçmişten günümüze değerli eserler ve yazılar bırakılmıştır. Tarihi yapıların kapı ve duvarlarında bulunan antik mimaride hat sanatı açıkça görülmekte ve bu tarihi yapılara ayrı bir güzellik kazandırmaktadır. Hat sanatının günümüzde önemi, teknolojinin ilerlemesi ve zamanla sanatseverler için özel bir yere sahip olmuştur. İslam ülkelerinde sanattaki gelişmeleri takiben bir çok hat sanatı türü ortaya çıkmıştır. Biz de tez çalışmamızda yaygın olarak kullanılan en önemli 6 hat türü (Nesih, Divani, Kufı, Süls, Muhakkak ve Talik) görüntü işlemi ve algoritmaları ile türlerin özellikleri ve tanımı değerlendirilmiştir. Bu çalışmada hat sanatının resimleri ve eskiden yazılmış önemli ustaların eserleri olmak üzere bazı türlerde veri setimize destek amaçlı ve en iyi sonuç ortaya çıkarmak amacı ile hazır generator kullanarak hat yazıları resimleri toplanıp veri tabanı oluşturulmuştur. Elde edilen veri tabanı 6 kategoride bulunan türlerimiz toplam 388 hat eseri ve görüntüsü içermektedir. Bu verilerden rastgele olarak seçilen resimlerin %75 modelin eğtimi için ayrılırken, %25 modelin testi için ayırılmıştır. Bu çalışmadaki destek yazılım sistemi tasarlayarak ve görüntü işlemi yöntemleri kullanarak 6 kategori üzerinde görüntü işlemi analizi ve modeli oluşturulmuştur. Yapılan çalışmalar sonucunda hat sanatı türlerinin tanımı için en iyi doğruluk yüzdesi (%90.03) olan yöntemler ve algoritmalar (Logistic Regression) tespit edilmiştir. Sonuç olarak, farklı aktivasyon ve optimizasyon yöntemleri kullanılarak derin görüntü işlemi ile hat sanatı görüntü verilerinin başarılı sınıf tahmini yapan bir sistem tasarımı yapılmıştır.