Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: LAÇİN HAZAL KARADAĞ
Danışman: Fatma Deniz Korkmaz
Özet:
Bu çalışmada, Doğu kültürünün çağdaş sanata olan etkisi ele alınmaktadır. "Medeniyetlerin Çatışması" olarak adlandırılan Doğu-Batı ayrımının sanata olan etkisi odak noktası olurken felsefi ve tarihsel kökenleri incelenmektedir. Çalışmanın Birinci Bölümü'nde Oryantalizmin tanımı yapılmaktadır. Oryantalist yaklaşımın arka planının çözümlenebilmesi için konu, Nietzsche'nin "Güç İstenci" ve Foucault'nun "İktidar ve Bilgi" arasında kurduğu bağ ile ilişkilendirilmektedir. Doğu-Batı çatışmasının kültüre olan etkisi Karl Marx'ın "Kültürün Üretilmesi" ve Antonio Gramsci'nin "Hegemonya" kavramı üzerinden değerlendirilmektedir. Oryantalizmin felsefi yapısının incelendiği bu bölümde iki medeniyet arasında yaşanan keskin ayrıma farklı bir pencereden bakan Jacques Derrida'nın söylemlerine yer verilmektedir. Baudrillard'ın literatüre dahil ettiği "Simülakr" terimi ile Doğulu tanımının bireyin belleğinde olan yeri irdelenirken, Giorgio Agamben'in "Homo Sacer" kavramı ile günümüz mülteci sorunu ele alınmaktadır. Yapılan çalışmanın İkinci Bölümü'nde, Oryantalizmin tarihsel kökenleri mercek altına alınmaktadır. Sanat tarihi içerisinde yer alan ve Oryantalist olarak kategorize edilen sanatçılar ve eserleri incelenmektedir. Oryantalist eserlerin yanı sıra Batılı birçok sanat eserinde görülen Doğu etkisi örnekleri üzerinden değerlendirilmektedir. Üçüncü Bölüm'de çağdaş yaşam içerisinde Batılı toplumların Doğulu algısına değinilmektedir. Çağdaş sanat eserlerinde Doğu'ya ait olan kültürel motiflerin, imgelerin ve desenlerin kullanıldığı görülmektedir. Tarih boyunca Batılı tarafından sıklıkla ele alınan Doğu kültürünün içselleştirildiği ve sanatçıların bu değerleri kendisine mal ettiği örnekleri üzerinden incelenmektedir. Doğu-Batı ayrımının sonucu olarak yaşanan ötekileştirme Doğulu birçok sanatçı tarafından ele alınmaktadır. Doğulu ve Batılı birçok sanatçının üretimlerine değinilen bu bölümde Oryantalizmin diğer sanat alanlarına olan etkisine de yer verilmektedir.