Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Yunus Can Kurban
Danışman: Erhan Altunel
Özet:
Zaman Ortamı Elektromanyetik (ZOEM) yöntemler, yeraltı yapılarının iletkenlik
özelliklerini belirleyebilme yetenekleri sayesinde jeolojik problemlerin araştırılmasında
yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak mevcut ölçüm aygıtları, sabit zaman pencereleri,
analog pencereleme sınırlamaları, gürültü filtreleme vb. konulardaki yetersizlikleri
nedeniyle çeşitli kısıtlamalar barındırmaktadır. Bu çalışma kapsamında, yeni tasarlanan
aygıtla bu tür kısıtlamaları aşmak için farklı bir veri toplama tekniği önerilmiştir.
Çalışma kapsamında geliştirilen sistemde, sinyaller analog pencereleme yerine
yüksek örnekleme hızında sayısallaştırılarak kaydedilmekte ve pencereleme işlemi veri
toplama sonrasında yapılabilmektedir. Bu yaklaşım, kullanıcıya ölçüm sonrası frekans
analizi, gürültü filtreleme ve farklı pencereleme seçenekleri gibi uygulama esneklikleri
kazandırmaktadır. Aygıt; verici kontrol ünitesi, ayarlanabilir kazançlı yükselteç,
sayısallaştırıcı modülü, RTK-GNSS destekli konumlandırma sistemi ve saha kullanımına
uygun güç ünitesi ile donatılmıştır.
Laboratuvar testleri aygıtın doğruluk ve kararlılık açısından başarılı performans
sergilediğini ortaya koyarken, test sahalarında yapılan uygulamalar aygıtın GPR, manyetik
gradyometre ve mikro gravite yöntemleriyle benzer anomalileri başarıyla tespit ettiğini
göstermiştir. Ayrıca, geliştirilen aygıt, klasik yöntemlere kıyasla daha net ve düşük gürültülü
veriler üretmiştir. Bu tez çalışması, ZOEM yönteminin veri kalitesi, yorumlanabilirliği ve
uygulama alanlarını genişletmeye yönelik katkı sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler: ZOEM, Elektromanyetik, Jeofizik, Jeolojik Problemler