Göç ve yoksulluk ilişkisi: OECD ülkeleri üzerine Panel Veri Analizi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MİNE TURAN

Danışman: Mehmet Şengür

Özet:

Bu çalışmada göç ve yoksulluk ilişkisi, seçilmiş 22 OECD ülkesi bağlamında 2005-2019 yılları arasındaki verilerden yararlanılarak analiz edilmiştir. Söz konusu değerlendirmede göç, yoksulluk, tasarruf, gelir eşitsizliği, ekonomik büyüme ve işsizlik değişkenleri Panel Veri Analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Panel Veri Analizi ile iki model test edilmiş ve her iki modelin de istatistiksel olarak anlamlı çıktığı görülmüştür. İlk modelde, yoksulluk değişkeninin istatistiki olarak anlamsız çıktığı ancak göç eden kişi sayısı üzerinde GSYH'deki büyüme oranı ve brüt tasarrufların arttırıcı bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. İkinci modelde ise yoksulluk değişkeni üzerinde göç eden kişi sayısının anlamlı etkiye sahip olmadığı, fakat işsizlik oranı ve gelir eşitsizliği değişkenlerin anlamlı etki yaptığı belirlenmiştir. Diğer taraftan, istatistiki olarak anlamsız olmakla birlikte göçün yoksulluk ve yoksulluğun göç üzerinde artırıcı etkisi farklı ülkeler bağlamında gelecek çalışmalarda değerlendirilebilir. Seçili OECD ülkelerinin karşılaştırmalı değerlendirmeleri, göç açısından Almanya ve Türkiye'nin Suriye iç savaşı kaynaklı yoğun göç alan ülkeler olduğunu göstermiştir. Yoksullukla mücadelede ise öne çıkan ülkeler İzlanda ve Çekya olmuştur. Ülkelerin gelişmişlik düzeyi arttıkça gelir adaletsizliği azalmakta ve bu durum yoksulluğun azalmasında önemli katkılar sağlamaktadır. Türkiye özelinde konu incelendiğinde, düzensiz göçle mücadele, istihdam artışının sağlanması, mikro kredilerle yoksulların desteklenmesi, enflasyonla mücadele, vergi dağılımını tabana yayılması, üretimde bölüşüm tesis edilmesi hususları gibi birçok konuda acil eylem politikalarının hayata geçirilmesi önerilmektedir.