Kriyojenik işlemin AM355 paslanmaz çeliğinin aşınma özelliklerine etkilerinin incelenmesi

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Malzeme Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ANIL UZER

Danışman: Hakan Gaşan

Özet:

Bu tez çalışması kapsamında, AM355 paslanmaz çelik malzemesine farklı bekletme sürelerinde kriyojenik işlem uygulanmış ve bu uygulamanın, malzemenin aşınma davranışına olan etkileri incelenmiştir. Kriyojenik işlem uygulaması 12, 24 ve 36 saat olarak -196°C’de gerçekleştirilmiştir. Elde edilen numuneler 2 gruba ayrılarak; birinci grup oda sıcaklığı aşınma testine ve ikinci grup ise 400 °C’de yüksek sıcaklık aşınma testine tabii tutulmuştur. Aşınma testleri WC aşındırıcı bilya kullanılarak; 2 N yük, 500 mm/dk hız parametreleri ile 50 m mesafe baz alınarak gerçekleştirilmiştir. Numunelerin karakterize edilmesi için mikroyapı, 150 kg yük ile HRc skalasında makro sertlik ve X Işını Difraktometresi (XRD) ile faz analizi yapılmıştır. Aşınma testleri sonrasında aşınma yüzeyinin karakteristiğinin anlaşılması için Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM) ve 3 boyutlu yüzey profilometresi ile aşınma izinin yüzey topografyası çıkarılmıştır. Tez çalışmasında endüstriyel alanda yaygın kullanıma sahip olan AM355 paslanmaz çelik malzemesinin aşınma davranışlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Elde edilen bulgular doğrultusunda; kriyojenik işlem süresinin artması ile birlikte malzeme yapısında bulunan kalıntı östenit miktarının azaldığı ve martenzit miktarının arttığı gözlemlenmiştir. Artan martenzit miktarına bağlı olarak malzemenin makro sertlik değerinin arttığı ve aşınma testleri sonucunda; artan kriyojenik işlem süresi ile birlikte malzemenin aşınma özelliklerinin iyileştiği gözlemlenmiştir.