Çene yüz protezlerinde kullanılan silikon elastomerine ilave edilen nanopartiküllerin fiziksel ve mekanik özelliklere etkisinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Diş Hekimliğinde Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Klinik Bilimler Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NAİM BERKER ALTUNTAŞ

Danışman: Canan Akay

Özet:

Çene Yüz Protezlerinde Kullanılan Silikon Elastomerine İlave Edilen Nanopartiküllerin Fiziksel ve Mekanik Özelliklere Etkisinin Değerlendirilmesi

Amaç: Çene yüz protezlerinde sık kullanılan iki farklı silikon elastomer materyaline bor nanopartikülü ilave edilerek, fiziksel ve mekanik özelliklere olan etkisinin değerlendirilmesi.

Gereç ve Yöntem: Bu çalışma; Eskişehir Organize Sanayi Bölgesi (Solpro Danışmanlık Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti.), Osmangazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Osmangazi Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Protetik Diş Tedavisi Ana Bilim Dalı’nda gerçekleştirilmiştir. Çalışmamızda test edilmek üzere iki farklı silikon elastomer; A-2000 ve A-2006 (Factor 2 Inc. Lakeside; AZ, USA) seçilmiştir. Seçilen silikon elastomerler düşük ısıda ve ilave tipte polimerize olan silikonlardır. Silikonlar üretici firmadan temin edilerek, üretici firmanın önerileri doğrultusunda hazırlanmıştır. Örneklerin standardizasyonunun sağlanabilmesi için ASTM’nin (American Society for Testing and Materials) ve ISO’nun (Uluslararası Standart Kurulu) belirlediği standartlara uygun metal kalıplar hazırlanmıştır. Çekme dayanımı testi için ASTM D 412 ISO 37-1 standardında halter şekilli kalıp, yırtılma dayanımı için ASTM D624 ISO 34-1 standardında 90 derece açılı kalıp, sertlik testi için ASTM D2240-68 standardında 10 mm kalınlığında ve 30 mm çapında yuvarlak kalıp kullanılmıştır. Her bir testin uygulanması için 10’ar adet örnek içeren (n=10) gruplar oluşturulmuştur. Her tip silikon elastomer; kontrol grubu ile ağırlıkça %1 ve 3 bor nanopartikülü içeren gruplar olmak üzere toplam 60 adet ve 3 farklı test metodu (çekme, yırtılma, sertlik) için toplam 180 adet örnek hazırlanmıştır. Örneklerin fiziksel ve mekanik özellikleri, testlerden elde edilen sonuçlar üzerinden yorumlanmıştır.

Bulgular ve Sonuç: Sertlik, çekme dayanımı, uzama yüzdesi ve yırtılma dayanımı testlerinde istatistiksel olarak tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve Tukey HSD testleri uygulanmıştır. Sertlik testine ait yorumlar p<0.001; uzama yüzdesi, çekme ve yırtılma dayanımına ait yorumlar p<0.05 anlamlılık düzeyinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda çekme dayanımı, uzama yüzdesi ve sertlik testlerinde materyaller ve silikon çeşitleri arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Yırtılma dayanımı ve sertlik testi sonucunda en yüksek değerler %3 bor ilave edilmiş A-2000 silikon elastomerde (15,16±1,58; 30,66±0,27) görülürken en düşük değerler A-2006 silikon elastomerin kontrol grubunda (10,06±1,41; 16,36±0,49) görülmüştür. Çekme dayanımı testi sonucuna göre en yüksek değer A-2000 silikon elastomerin kontrol grubunda (5,48±0,84), en düşük değer %1 bor ilave edilen A-2006 silikon elastomerde (2,97±0,41) görülmüştür. Uzama yüzdesinde ise en yüksek değer A-2006 silikon elastomerin kontrol grubunda (373,05±35,12), en düşük değer %3 bor ilave edilen A-2000 silikon elastomer grubunda (222,80±59,48) görülmüştür. A-2000 silikon elastomerin yüksek mekanik dayanım değerleri vermesi ile çene yüz protezlerinde A-2000 silikon elastomerin daha çok tercih

edilmesi gerektiği düşünülmektedir. Ancak çene yüz protezinde materyalin, kolay deforme olmaması için yüksek uzama yüzdesi göstermesi gerekmektedir. Bu durumda çene yüz protezleri için, yüksek uzama değerleri veren A-2006 silikonunun kullanılması gereken durumlar olabilir.

Silikonların mekanik dayanımlarını artırmaya yönelik çalışmalar, doldurucu materyal ve farklı oranlarda ilavesi üzerine yapılmalıdır. İlave doldurucular hakkında daha fazla in vitro çalışmaya ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler: Çene Yüz Protezi, Silikon Elastomer, Bor Nanopartikülü, Fiziksel ve Mekanik Özellikler