Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DİLARA MERVE KELKİT
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Ayşen Öztürk
Eş Danışman: Pınar Karababa
Özet:
Kent farklı kültürlerden insanların birlikte yaşadığı herkese ait olan bir yaşam alanıdır. Bu alan bireysel ve toplumsal olarak anılar, izler, semboller ve referanslar barındırır. Herkesin kendi yaşamına dair parçalar barındıran kent aslında bir deneyim alanıdır. Algısal ve eylemsel deneyimlerimize ev sahipliği yapan kent, bize bir yere ait olduğumuzu hissettirir. Kentte yaşantılarına dair izler bulamayan bireyler kendini o kente ait hissedemez. İnsanların kendini yaşadığı yere ait hissedememesinin en önemli sebebi kentlerimizin geçirmiş olduğu hızlı değişim ve dönüşümdür. Bu hızlı dönüşüm insanların belleklerinde süreksizliğe ve zaman zaman kopmalara sebep olmaktadır. Kamusal mekanlar kentlerdeki hızlı dönüşümün en iyi gözlemlendiği yerlerdir. Belleğin sürekliliğinin sağlanmasını amaç edinen bu çalışma, kentlerin bireysel ve kolektif bellek ögelerinin deneyimler, anılar vb. materyaller üzerinden belgelenmesi ve geleceğe aktarımı için dijital olarak arşivlenmesini, 'Dijital Kent Belleği Model Önerisi' oluşturulmasını içermektedir. Bu amaçla yola çıkılan tezde Sivas kenti örneklem alanı olarak seçilmiştir. Sivas'ın seçilmesinin nedeni, kentin tarihte sosyal ve kültürel açıdan farklı kırılmalar yaşaması ve sahip olduğu tarihsel değerlerle Anadolu kentinin önemli temsilcilerinden biri olmasıdır. Bu çalışma; zaman içerisinde oluşan kentsel bellek öğelerinin toplanması, bugünün kentinin analizi ve geleceğe aktarım için dijital arşiv oluşturulması olmak üzere üç aşamadan oluşmaktadır. Medyada yer alan kentsel bellek ögelerini toplamak için öncelikle sözel ve görsel medyalar analiz edilmiştir. Daha sonra kentte yaşayan bireylerin deneyim ve anılarını elde etmek için; derinlemesine mülakat ve anket çalışması yapılmıştır. Sivas kentinin mevcut durumunu tespit etmek için Kevin Lynch'in Kent İmgesi'nde ortaya koyduğu ögeler (yollar, sınırlar/kenarlar, bölgeler, düğüm/odak noktaları, işaret öğeleri) üzerinden fiziksel analiz yapılmıştır. Son bölümde, kentin belleğinin gelecek nesillere aktarımı için dijital arşiv teknolojisi kullanılarak 'Dijital Kent Belleği Model Önerisi' oluşturulmuştur. Sonuç olarak, kentsel bellek ögelerinin gelecek nesillere aktarılması psikolojik ve sosyolojik açıdan önemlidir. Bu aktarımın, kentleri ve anılarla yaşanmışlıkları aktaran bireyleri ölümsüz kılacağına inanılmaktadır.