Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri (Dr), Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SÜLEYMAN RECEP ÇIBIKLI
Danışman: Yusuf Karataş
Özet:
Câhiliye Ģâirlerinin hatta genel olarak bütün Arap Ģâirlerinin en önemlilerinden olan Ġmru‟u‟l-Kays, Arap diline birçok yeni üslup kazandırmıĢ bir Ģâirdir. Her bir Ģâirin, edebiyatçının, hatta genel olarak her bir sanatçının kendisini diğerlerinden özgün kılan bir üslubu vardır. ġâirin üslubu ise ancak kendisinden sadır olan Ģiirler üzerinde genel bir üslup taraması yapılması yoluyla ortaya çıkabilir. Bu çalıĢma “giriĢ” ve üç bölümden oluĢmaktadır. GiriĢte çalıĢmanın problemi amacı ve önemi gibi hususlar yer almaktadır. Birinci bölümde Ġmru‟u‟l-Kays‟ın hayatı ve Ģairliği ele alınmıĢtır. Ġkinci bölümde üslüpbilimin tanımı, türleri ve araĢtırma alanları irdelenmiĢtir. Üçüncü bölümde ise Ġmru‟u‟l-Kays‟ın baĢta üç önemli kasîdesi olmak üzere divanın tamamından hareketle üslupbilimsel inceleme düzeylerine göre incelenmiĢtir. Ġmru‟u‟l-Kays‟ın daha önce yaygın olarak kullanılmayan kasîde yapılarına Ģiirlerinde yer verdiği görülmüĢtür. Câhiliye Arap Ģiirine yeni anlatım üslupları getirdiği anlaĢılmıĢtır. Bazı kelimeleri yeni bağlamlarda kullanarak onlara yeni anlamlar kazandırdığı, bu yeni anlamların ve kullanım üsluplarının daha sonraları herkes tarafından benimsenip Arap dilinin ve Ģiirinin bir parçası haline geldiği anlaĢılmıĢtır. Kasîde yapısına getirdiği yeniliklerin kendi döneminde ve daha sonraki devirlerde yaĢayan Ģâirlere ilham kaynağı olduğu görülmüĢtür. Edebî sanatların birçoğunu Ģiirlerinde kullanan Ģâir, alıĢılageldik yapı ve üsluplardan ayrılmıĢtır. ġâirin içinde yaĢadığı siyasal ve sosyal olaylar Ģiirlerine yansımıĢtır. Ġhanete uğrayarak katledilen ve krallığı elinden alınan babasının intikamını alma duygusu son dönemlerinde yazdığı kasîdelerinde hâkim olmuştur.