Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Mühendislik-Mimarlık Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MECİT ÖZGÜR YAMAN
Danışman: Ümit Er
Özet:
Havacılık motorları endüstrisinde kullanılan malzemeler, büyük oranda, işlenebilmesi zor malzemeler sınıfındadır. Uçak motor parçaları genellikle yüksek sıcaklık, yüksek basınç ve yüksek devir şartlarında çalışmakta olduğundan, bu tür parçalarda nikel bazlı süperalaşımlar kullanılmaktadır. Bu tür malzemeler yüksek yalıtkanlığa sahip olup talaşlı imalat sırasında ortaya çıkan yüksek sıcaklıkları kesici takıma ve kesme ortamına verme eğilimindedirler. Bunun sonucu olarak, kesme ortamının ve kesici takımın çok iyi soğutulması gerekmektedir. Yeterli soğutmanın sağlanamaması durumunda kesici takımda aşırı aşınma ve hatta kırılma, iş parçası ve talaşta da ısı kaynaklı malzeme ve boyutsal özelliklerinin değişme riski oluşmaktadır. Bu kapsamda, kesme şartlarının iyileştirilmesi, sürtünmenin ve aşınmanın azaltılması, kesme ortamının daha iyi soğutulması ve soğutma sıvılarının daha az kullanılması amacı ile çeşitli bilimsel çalışmaların yapıldığı bilinmektedir. Bu çalışmada da, bu tür problemleri azaltmaya yönelik olduğu bilinen mikro desenli kesici takımların nikel bazlı süperalaşımlı malzemelerde kesme süreçleri açısından teorik ve deneysel araştırması yapılması hedeflenmiştir. İlk olarak belli sayıda numune hazırlanarak denemeler yapılmış ve elde edilen sonuçlara göre yeni bir deney seti oluşturulmuştur. Yapılan denemeler sonucunda bulunan veriler Taguchi Deney Tasarımı kapsamında değerlendirilmiştir. Buna ilaveten, yapılan Varyans (Anova) Analizi ile deney tasarımında kullanılan kontrol faktörlerinin birbirleri ile etkileşimleri ve performans karakteristiği üzerindeki etki seviyeleri belirlenmiştir. Yapılan deneylerde en iyi sonuçları veren mikro desenli kesici takımların; “x” eksen yükünü %64, “z” eksen yükünü %36, serbest yüzey aşınmasını %17, talaş yüzeyi aşınmasını %42 ve yüzey kalitesini %56 oranında iyileştirildiği görülmüştür. Mikro desenli kesici takımların Rene 65 malzemesinin talaşlı imalat sürecine olumlu yönde etki sağladığı görülmektedir.