Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, Hücresel Tedavi ve Kök Hücre Üretim Uygulama ve Araştırma Merkezi, ESTEM, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BAHAR DEMİR CEVİZLİDERE
Danışman: Ayla Eker Sarıboyacı
Özet:
Başlık: Dirençli akciğer kanser kök hücrelerine moleküler mühendislik ile
hedeflendirilmiş eksozom-enkapsüle siRNA’larla hücrelerdeki ilaç direncinin
önlenmesi
Amaç: Bu tez çalışmasında Gemsitabin ile dirençli hale getirilen
A549’lardan izole edilen kanser kök hücreleri (dKKH; CD326+CD133+CD44+) ile
ko-kültüre edilen siRNA (KKH’de yüksek düzeyde eksprese olan çoklu ilaç
direnç genlerinden ABCB1 genine özgü) transfekte ve Hyaluronik asitle(HA)
enkapsüle edilmiş insan sinoviyal sıvı kökenli mezenkimal kök hücre
eksozomlarının dKKH’lerdeki MDR1 susturulması-aracılı etkisinin araştırılması
amaçlanmıştır.
Yöntem: Gemsitabin dirençli A549 hücrelerinden CD326+CD133+CD44+
Hücre izolasyonları gerçekleştirildikten sonra CFU analizi, 3 Boyutlu sfer
oluşturabilme yetenekleri, MTT yöntemiyle sitotoksisite analizi, büyüme eğrisi,
immunofloresan işaretleme ve flow sitometri yöntemleriyle pozitiflikleri
karakterize edildi. MKH’lerden eksozom izolasyonlarından sonra flow sitometri
ve TEM analizleriyle karakterizasyon analizleri gerçekleştirildi. MDR1-
siRNA’lar eksozomlara transfekte edilerek yüklenme kapasiteleri araştırıldı. HA-
kaplanmış-siRNA-transfekte-eksozomların KKH’lerdeki başarısı flow sitometri
ve PCR analizleriyle gösterildikten sonra IF işaretlemeyle Aktif Kaspaz-3
boyaması, flow sitometri ile Annexin V/PI ve bazı apoptoz genleri için qPCR ile
apoptotik analizler gerçekleştirildi. Ayrıca flow sitometriyle hücre döngüsü
analizi ile tedavi stratejilerinin etkileri araştırılmıştır.
Bulgular: A549 hücrelerine Gemsitabin direnci kazandırılarak sitotoksisite
analizi ile IC50 değerlerinin yükseldiği ve hücrelerin belirgin, canlılık oranı
yüksek ve iki boyutlu koloni oluşturma yetenekleri gösterildi. d-A549’lardan
CD326+CD133+CD44+ izolasyonları gerçekleştirildi ve izolasyonların
verimliliğinin yüksek saflık ve canlılıkta olduğu belirlendi. siRNA transfekte
eksozomların A549, KKH ve dKKH gruplarındaki MDR1 seviyelerindeki
azalmalar belirlendi. Apoptotik ve hücre döngüsü analizlerinde KKH’lerdeki
Gemsitabin direncinin kırıldığı ve hücrelerin apoptoza yönlendirilebildiği
belirlendi.
ii
Sonuç: Bu tez çalışmasından elde edilen verilere göre d-KKH’lerde
eksozom aracılı siRNA’ların hedef genleri başarıyla sessizleştirebileceği ve
ABCB1 gen ekspresyonunun azalması ile KKH’lerde kemodirencin azalarak
kemoterapötiklerin yeniden kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.