Günümüzde gastronomi turistler için önemli bir destinasyon çekim kaynağıdır ve bu doğrultuda yerel mutfaklar bir destinasyondaki kültürün benzersizliğini temsil eden ilgi çekici bir konu haline gelmiştir. Yerel mutfaklar, turistlerin seyahat sırasındaki genel deneyiminin ayrılmaz bir parçası olmuştur. Aynı zamanda, gastronomi turizmi ekonomik, sosyo-kültürel ve çevresel bağlamlarda ülkelere/bölgelere çeşitli faydalar da sağlamaktadır. Söz konusu öneme atfen, yerel yiyecekler ve içecekler artık destinasyon pazarlama stratejilerinde kilit bir unsuru oluşturmaktadır. Buradan hareketle, turistlerin bir destinasyona ilişkin algılarını ve gelecekteki davranışlarını anlamak için yerel mutfakların turistlerin tüketim değerlerini nasıl şekillendirdiğinin belirlenmesi esastır. Araştırmada, 2017 yılında UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’na dahil edilen Hatay mutfağı ele alınmıştır. Yerel mutfak tüketim değerinin tutum, destinasyon imajı ve davranışsal niyet üzerine etkileri, EXPO’21 etkinliğine katılan 386 yerli turist ile yüz yüze olarak Mayıs-Temmuz 2022 tarihlerinde toplanan anketlerin bulguları ışığında değerlendirilmiştir. Etkinliğe katılanlardan elde edilen verilere öncelikle tanımlayıcı istatistikler uygulanmıştır. Ardından, araştırma doğrultusunda oluşturulan hipotezleri test etmek için elde edilen veriler SPSS 25 ve Lisrel paket programları ile analiz edilmiştir. Yapısal eşitlik modellemesi (YEM) ile araştırma modelinin yeterliliği ve hipotezlerin geçerliliği tespit edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda duygusal değerin yerel mutfağa karşı tutuma istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bunun dışında diğer yerel mutfak tüketim değerleri olan epistemik, sağlık, prestij, tat/kalite, fiyat ve etkileşim değerlerinin Hatay mutfağına karşı tutumu desteklediği ve istatistiksel olarak anlamlı olduğu saptanmıştır. Öte yandan, yerel mutfağa karşı tutuma en fazla etkinin sırasıyla sağlık, prestij, tat/kalite ve fiyat değerleri üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın bir diğer bulgusu da turistlerin yerel mutfağa ilişkin tutumunun Hatay’ın destinasyon imajı ile turistlerin davranışsal niyetleri üzerinde ve Hatay’ın destinasyon imajının ise turistlerin davranışsal niyetleri üzerinde istatistiksel olarak anlamlı ve olumlu etkilerinin olduğuna işaret etmektedir. Çalışma; destinasyon pazarlamacıları, yöneticileri ve yiyecek-içecek işletmesi sahipleri ile ileride bu sektörde yer almayı düşünen girişimcilere ve ilgili alanda araştırma tasarlayan akademisyenlere öneriler ile son bulmaktadır.
Today, gastronomy is an important source of destination attraction for tourists, and in this context, local cuisines have become an interesting subject that represents the uniqueness of the culture in a destination. Local cuisines have been an integral part of the tourist's overall experience while traveling. At the same time, gastronomic tourism provides various benefits to countries/regions in economic, socio-cultural and environmental contexts. Owing to this importance, local foods and beverages are now a key element in destination marketing strategies. In this regard, it is essential to determine how local cuisines shape the consumption values of tourists in order to comprehend the perceptions and future behaviors of tourists regarding a destination. In the research, Hatay cuisine, which was included in the UNESCO Creative Cities Network in 2017, was discussed. The effects of local cuisine consumption value on attitude, destination image and behavioral intention were evaluated in the light of the findings of the surveys collected in May-July 2022 with 386 domestic tourists participating in the EXPO 21 event. First and foremost, descriptive statistics were applied to the data obtained from the participants of the event. Then, the data obtained to test the hypotheses created in line with the research were analyzed with SPSS 25 and Lisrel package programs. The adequacy of the research model and the validity of the hypotheses were determined by structural equation modeling (SEM). In line with the findings obtained from the research, it was concluded that the emotional value did not have a statistically significant effect on the attitude towards the local cuisine. Apart from this, it was determined that epistemic, health, prestige, taste/quality, price and interaction values, which are other local cuisine consumption values, support the attitude towards Hatay cuisine and are statistically significant. On the other hand, it has been determined that the most impact on the attitude towards local cuisine is on health, prestige, taste/quality and price values, respectively. Another finding of the study reveals that the attitude of the tourists towards local cuisine has statistically significant and positive effects on the destination image and tourits’ behavioral intentions of Hatay, and the destination image of Hatay on the behavioral intentions of the tourists. The study ends with recommendations to destination marketers, managers and owners of food and beverage businesses, entrepreneurs who are considering taking part in this sector in the future, and academics who design research in the relevant field.
