“Görsel Medyada Kullanılan Sembollerin Tüketici Davranışlarına olan Etkisi”


Creative Commons License

Kınam B., Tunç S.

İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, cilt.9, sa.2, ss.121-130, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 9 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2023
  • Dergi Adı: İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Sobiad Atıf Dizini
  • Sayfa Sayıları: ss.121-130
  • Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Semboller, içerisinde bulundukları toplumun şartlarına uyum sağlayarak geçmişten günümüze kadar farklı anlamlarda ve amaçlarda kullanılmışlardır. Çeşitli propaganda çalışmaları ya da reklam tasarımları izleyiciyi istenilen bir düşünceye yönlendirme ve algı yaratmada etkili olmuştur. Bu araştırmada medyanın yaygın kullanımıyla popüler hale gelen bazı dizi ve film içeriklerinde kullanılan sembollerin, toplum üzerindeki etkisi incelenmiştir. Dizi veya filmlerde bilinçli olarak tasarlanmış, hatta o yapımın logosu haline gelen bu sembollerin birey üzerindeki etkileri ve endüstriyel bir ürüne dönüşmesi göstergebilim, sosyoloji ve psikoloji bağlamında irdelenmeye çalışılmıştır. Türkiye'de 2017 ve 2022 yılları arasında yayınlanan, yerli ve yabancı popülerleşmiş diziler ile sınırlandırılan bu nitel çalışmada; Squid Game, Atiye ve Çukur dizilerinde bulunan semboller incelenmiş ve endüstriyel pazardaki yeri ortaya konmuştur. Medya aracılığı ile yaygınlaşan popüler kültür ürünleri, tüketici ile psikolojik ve sosyolojik bağlamda bir iletişimde bulunarak özdeşimi mümkün kılmaktadır. Medyanın sunduğu, içeriğinde şiddete özendirme dahi olsa endüstriyel pazarda yerini alan sembolik ürünler, birer benlik sunum aracına dönüşmektedir. Bu dönüşüm, şiddet unsurlarını da içerdiğinden toplum sağlığı açısından zararları araştırılmaya değer görülmüştür. Araştırmada, içeriğinde şiddet unsuru barındıran dizi ve filmlerin, sembol kullanımıyla etki gücünü kuvvetlendirdiği ve izleyicinin bilinç dışında şiddeti kalıcı bir imgeye dönüştürerek, eyleme aktarabildiği ya da şiddetin meşrulaştırıldığı gözlemlenmiştir.