018 Lise Coğrafya Dersi Öğretim Programının Coğrafi Beceriler Işığında Bloom Taksonomisine Göre Analizi

Özet

Leyla Dönmez 1,* & Eyüp Artvinli 1

1 Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Eskişehir Osmangazi Üniversitesi leyladonmezogu@gmail.com

Bu çalışmanın amacı 2018 yılında uygulamaya koyulan Lise coğrafya dersi öğretim programının coğrafi beceriler ışığında Bloom taksonomisine göre analizini yapmaktır. Çalışmadaki veriler nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme yoluyla toplanmış olup sonuçlar içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Lise coğrafya dersi öğretim programına bakıldığında programda coğrafi beceriler özel bir yere konumlandırılmıştır. Bu coğrafi beceriler şu şekildedir. Coğrafi gözlem, arazide çalışma, coğrafi sorgulama, zamanı algılama, değişim ve sürekliliği algılama, harita becerileri, tablo, grafik ve diyagram hazırlama ve yorumlama, kanıt kullanma. Aynı zamanda öğretim programındaki 9, 10, 11, ve 12. Sınıftaki üniteler de şu şekilde listelenmiştir. Doğal sistemler, Beşeri sistemler, Küresel ortam: bölgeler ve ülkeler, çevre ve toplum. Öğretim programındaki kazanımların Bloom taksonomisine göre sıralaması sınıf düzeyinde şu şekildedir. 9. Sınıf kazanımlarına bakıldığında bu kazanımların % 65’inin hatırlama basamağına ait kazanımlar olduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda kazanmların % 27’inin anlama basamağına ait olduğu tespit edilirken uygulama basamağına ait yalnızca %4 kazanımın olduğu görülmüştür. Bununla birlikte analiz etme basamağına ait %2 kazanımın varlığı tespit edilirken değerlendirme basamağına ait de %2 kazanım öğretim programında tespit edilmiştir. Bunlara karşın yaratma basamağına ait kazanımlara rastlanmamıştır. Bununla birlikte 9. Sınıf düzeyinde coğrafi becerilerin birçoğunun kazanımlarda yer aldığı tespit edilmiştir. Coğrafi becerilerin bu kadar aktif bir biçimde kazanımlarda yer almasını yanı sıra Bloom taksonomisindeki seviyenin daha çok hatırlama ve anlama basamağında kalması oldukça düşündürücüdür. 10. Sınıf kazanımlarına bakıldığında ise bu kazanımların% 58’inin hatırlama basamağına ait kazanımlar olduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda kazanımların % 24’ünün anlama basamağına ait olduğu tespit edilirken uygulama basamağına ait yalnızca % 10 kazanımın olduğu görülmüştür. Bununla birlikte analiz etme basamağına ait % 5 kazanımın varlığı tespit edilirken değerlendirme basamağına ait de %3 kazanım öğretim programında tespit edilmiştir. Bunlara karşın yaratma basamağına ait kazanımlara rastlanmamıştır. Bununla birlikte 10. Sınıf düzeyinde coğrafi becerilerin birçoğunun kazanımlarda yer aldığı tespit edilmiştir. 11. Sınıf kazanımlarına bakıldığında ise bu kazanımların% 49’unun hatırlama basamağına ait kazanımlar olduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda kazanımların % 36’ünün anlama basamağına ait olduğu tespit edilirken uygulama basamağına ait yalnızca % 8 kazanımın olduğu görülmüştür. Bununla birlikte analiz etme basamağına ait % 4 kazanımın varlığı tespit edilirken değerlendirme basamağına ait de %3 kazanım öğretim programında tespit edilmiştir. Bunlara karşın yaratma basamağına ait kazanımlara rastlanmamıştır. Bununla birlikte 11. Sınıf düzeyinde coğrafi becerilerin birçoğunun kazanımlarda yer aldığı tespit edilmiştir.

12. Sınıf kazanımlarına bakıldığında ise bu kazanımların% 62’sinin hatırlama basamağına ait kazanımlar olduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda kazanımların % 28’inin anlama basamağına ait olduğu tespit edilirken uygulama basamağına ait yalnızca % 5 kazanımın olduğu görülmüştür. Bununla birlikte analiz etme basamağına ait % 3 kazanımın varlığı tespit edilirken değerlendirme basamağına ait de %2 kazanım öğretim programında tespit edilmiştir. Bunlara karşın yaratma basamağına ait kazanımlara rastlanmamıştır. Bununla birlikte 11. Sınıf düzeyinde coğrafi becerilerin birçoğunun kazanımlarda yer aldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Lise Coğrafya Dersi Öğretim Programı, Coğrafi Beceriler, Bloom Taksonomisi